Decyzją sejmu Maria Konopnicka została patronką 2022 roku. Jednym z powodów uhonorowania poetki jest fakt, że 23 maja br. obchodziłaby 180. urodziny. W roku Konopnickiej przypominamy o pięciu mniej znanych faktach z życia jednej z najpopularniejszych postaci w historii literatury polskiej.

Maria Konopnicka przyszła na świat 23 maja 1842 r. w Suwałkach. Jej ojciec był prawnikiem. Kiedy miała siedem lat, rodzina przeprowadziła się do Kalisza. Pięć lat później zmarła jej matka. Konopnicka w listach nie wspomina dobrze swojego dzieciństwa. Jak pisze: „Dom nasz sierocy był prawie zakonnym domem; nie przyjmowano w nim i nie oddawano żadnych wizyt, nie prowadzono w nim żadnych wesołych światowych rozmów, a spacery, na które ojciec nas prowadził, miały za cel zwykły – cmentarz”.

Relacja pisarki z Marią Dulębianką budzi wiele kontrowersji i nawet współcześnie jest szeroko komentowana w mediach. Tymczasem mało wspomina się o tym, że Konopnicka nie tylko znała osobiście Elizę Orzeszkową, ale również przyjaźniła się z nią przez całe życie. Pisarki poznały się na pensji sióstr sakramentek w Warszawie, gdzie pobierały nauki. Ich relację niewątpliwie scementowały wspólne zainteresowania literackie. Prof. Andrzej Nowak pisze o Konopnickiej, że: „Osiągnęła ten sam poziom autorytetu co Eliza Orzeszkowa. Obie cieszyły się tym samym poziomem uznania społecznego w ostatniej dekadzie swojego życia”.

Maria Konopnicka posługiwała się wieloma pseudonimami artystycznymi. „Ko-mar”, „Jan Sawa”, „Marko”, „Jan Waręż, „Humanus”, „Ursus”. Jednak najbardziej oryginalny to bez wątpienia „Mruczysław Pazurek”. Właśnie tak podpisała się na książeczce dla dzieci Filuś, Miluś i Kizia. Nasze kotki wydanej w 1891 roku. Do pisania utworów dla dzieci zachęcił ją wydawca.

Twórczość patriotyczna Konopnickiej spotykała się z krytyką. Wiele osób zarzucało jej, że monetyzuje patriotyczne idee i zarabia na tekstach o polskości. Poetka odpierała te ataki, tłumacząc, że chociaż pisze z potrzeby serca, to z czegoś musi żyć. Po 10 latach małżeństwa rozstała się z Jarosławem Konopnickim, który hamował jej twórcze zapędy. Utrzymywała siebie i sześcioro dzieci z udzielania korepetycji i z pisarstwa.

Konopnicka zmarła na zapalenie płuc jesienią 1910 roku we Lwowie. Jej pogrzeb odbył się trzy dni później i został zorganizowany przez Marię Dulębiankę. Wzięło w nim udział prawie 50 tys. osób i był on manifestacją polityczną. Świecką – ponieważ ceremonia odbyła się bez udziału duchowieństwa. Konopnicka, mimo wiary w Boga i powoływania się na niego w utworach, miała wyraziste poglądy antyklerykalne.